İletişim, bireyler arasında ilişkiler kurmamızı sağlayan en temel araçlardan biridir. İş hayatından sosyal yaşantımıza kadar her alanda etkili bir iletişim kurmak isteriz. Nitekim etkili iletişim de başarılı bir yaşam sürmenin vazgeçemeyeceğimiz bir unsuru olarak karşımıza çıkar. Ancak, kimi zaman farkında olmadan kötü bir iletişim sergilemek de mümkündür.
Daha önce tanımadığımız bir insanla veya böyle bir insan topluluğu önünde konuşma yapmak zordur. Bu yüzden bu önemli alanda psikologların çalıştığı birçok çalışma da bulunur.
İyi bir iletişim, yalnızca karşılıklı konuşmaktan ibaret değildir. Sesin, nefesin, vurgu ve tonlamanın doğru kullanımı, karşımızdaki kişiyi tanımamız gibi birçok bileşeni içinde barındırır. Bu makalede, kötü bir iletişimin on iki temel işaretini ve bu hatalardan nasıl kaçınacağımızı işleyeceğiz.
1. Artikülasyon Problemleri
Artikülasyon, bir kişinin harfleri doğru bir şekilde çıkarma becerisidir. Konuşma sırasında harflerin ve kelimelerin doğru telaffuz edilmesi, karşıdaki kişinin mesajı anlamasını kolaylaştırır. Eğer artikülasyon sorunları varsa, kelimeler tam olarak anlaşılmaz hale gelir ve iletişimde kopukluklar yaşanır. Diksiyon bozukluğu olan bir kişide, karşıdaki kişi söylenenleri anlamakta güçlük çeker ve bu da iletişimin başarısız olmasına neden olur. Harflerin doğru bir biçimde çıkarılması, karşılıklı anlamayı kolaylaştıran en temel unsurdur.
2. Nefes Kontrolü
Nefes almak, yalnızca yaşam için değil, etkili bir konuşma ve iletişim için de hayati önem taşır. Doğru nefes almadığımızda, konuşma sırasında soluk kesilir. Bu durum konuşmacının strese girmesine yol açar.
Özellikle heyecan anlarında, nefes kontrolü sağlayamadığımızda konuşma kesik hale gelir. Bu da karşımızdaki kişiyle sağlıklı bir iletişim kurmamızı zorlaştırır. Konuşma sırasında yaşadığımız heyecan, aslında nefes kontrolüyle doğrudan ilişkilidir. Güçlü ve kontrollü bir nefes, konuşmayı daha etkili hale getirir ve kişinin özgüvenini artırır. Bu yüzden, doğru nefes tekniklerini öğrenmek ve uygulamak, iyi bir iletişimin temel taşlarından biridir.
3. Sesin Doğru Kullanımı
Ses, iletişimde en önemli araçlardan biridir. Sesin şiddeti, tonu ve vurgusu, konuşmanın kalitesini doğrudan etkiler. Eğer ses çok yüksek ya da çok düşükse, karşı taraf sizi ya rahatsız edici bulacaktır. Bazen de bunun aksine söylediklerinizi duymakta zorlanacaktır. Ayrıca, sesin boğuk ya da genizden gelmesi, dinleyici üzerinde olumsuz bir izlenim yaratır.
Doğru kullanacağınız ses tonu, konuşmanın iletimini kolaylaştırır ve mesajın etkili bir şekilde geçmesini sağlar. Ses tonunun etkili kullanımı sayesinde, karşınızdaki kişi üzerinde olumlu bir izlenim bırakırsınız. Dolayısıyla mesajınızı net bir şekilde iletirsiniz. İletişim esnasında sesin aşırı yüksek veya alçak olması, konuşmanın anlaşılırlığını ve akıcılığını bozar. Bu sebeple sesin doğru kullanımı, iletişimde önemli bir faktördür.
4. Vurgu Eksikliği
Vurgu, konuşmanın anlamını belirginleştiren bir unsurdur. Doğru vurgu, hangi kelime ya da ifadenin önemli olduğunu karşı tarafa gösterir. Eğer bir konuşmada vurgu doğru kullanmazsanız, konuşma monoton bir hal alır, karşıdaki kişinin ilgisi dağılır. Cümlelerdeki vurgu, anlatmak istediğiniz mesajı daha değerli ve etkileyici hale getirir.
Vurgusuz bir konuşma, dinleyicinin dikkatini kaybetmesine neden olur ve mesajın tam anlamıyla iletimini engeller. Bu sebeple vurgu, etkili bir iletişim için vazgeçilmez bir unsurdur. Özellikle uzun ve karmaşık cümlelerde doğru vurgu kullanımı, mesajın daha net ve etkili olmasını sağlar. İyi bir konuşmacı, vurgu yapacağı yerleri önceden belirlemeli ve mesajın etkili bir şekilde iletimini sağlamalıdır.
5. Tonlama Hataları
Tonlama, bir konuşmanın duygusunu ve anlamını belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Aynı kelimeler, farklı tonlamalarla tamamen farklı anlamlar kazanır. Tonlama, konuşmanın dinleyici üzerinde bıraktığı etkiyi büyük ölçüde artırır. Eğer konuşma sırasında tek bir tonda konuşursanız, dinleyicinin dikkati çabuk dağılır ve konuşma, etkisini kaybeder. Bu nedenle, tonlama hataları yaptığınız bir konuşma, etkili bir iletişimin önündeki en büyük engellerden biridir.
6. Durak ve Nefes Noktalarının Yanlış Kullanımı
Konuşurken nerede duracağınızı ve nerede nefes alacağınızı bilmek, konuşmanın akıcılığı açısından son derece önemlidir. Eğer duraklama noktalarını doğru belirlemezseniz, konuşma bütünlüğünü kaybeder ve mesajın netliği bozulur. Özellikle uzun konuşmalar sırasında nefes kontrolü yapmadığınızda, çabuk yorulursunuz ve iletişim sekteye uğrar.
Konuşurken nefes alımıyla alakalı şu videomuzu da izlemelisiniz.
Doğru duraklama ve nefes alma noktaları, konuşmanın daha anlamlı hale gelmesini sağlar. Aynı zamanda, bu teknikler konuşmacının daha uzun süre rahat bir şekilde konuşmasını sağlar. İyi bir nefes kontrolü, konuşma sırasında enerji kaybını önler ve iletişimi daha etkili hale getirir.
7. Jest ve Mimiklerin Yanlış Kullanımı
Jest ve mimikler, iletişimi tamamlayan önemli unsurlardan biridir. Bir konuşma sırasında el hareketleri ve yüz ifadeleri, söylenen sözleri destekler. Ayrıca mesajın daha etkili bir şekilde iletimini sağlar. Ancak, jest ve mimiklerin konuşmadan bağımsız bir şekilde kullanımı, karşı tarafta yanlış izlenimlere neden olacaktır.
Örneğin, yüz ifadeniz ciddiyken esprili bir şey söylemeniz, karşınızdaki kişinin kafasında bir çelişki yaratır. Bu da konuşmanın samimiyetini ve etkisini azaltır. Jest ve mimikler, konuşmanın doğal bir parçası olarak öne çıkmalı ve sözlerle uyumlu olmalıdır. Aksi halde, yanlış kullanacağınız beden dili, sağlıklı bir konuşmanın önündeki en büyük engellerden biri haline gelir.
Jest ve mimiklerle alakalı şu videomuzu da izlemelisiniz.
8. Konuşulan Kişiyi Tanımama
İletişim kurduğunuz kişiyi veya kitleyi tanımak, etkili bir iletişim için en temel gerekliliklerden biridir. Eğer karşınızdaki kişiyi tanımıyorsanız, onun tepkilerini öngöremezsiniz ve bu da yanlış anlaşılmalara yol açar. İletişim kurduğunuz kişinin kim olduğunu, nelere önem verdiğini ve nelere karşı hassas olduğunu bilmek gerekir. Böyle bir hassasiyet sağlıklı iletişimin ön şartıdır. Karşınızdaki kişinin duygusal durumunu anlamak, söylediklerinizi ona göre şekillendirmenizi sağlar. Böylece, hem daha etkili bir iletişim kurarsınız hem de olası yanlış anlaşılmaların önüne geçersiniz.
9. Sosyolojik Yapıyı Bilmeme
Her toplumun kendine özgü değerleri, gelenekleri ve görenekleri vardır. Bir kitleye hitap ederken, bu sosyolojik yapıyı bilmemek, iletişimde büyük sorunlara yol açacaktır. Söylediğiniz bir söz ya da yaptığınız bir espri, bazen içinde bulunduğunuz toplumda kabul görmez. Bu durum da karşınızdaki kişilerin sizi yanlış anlamasına neden olur.
Diksiyon ve sosyoloji bağıyla alakalı şu videomuzu da izlemelisiniz.
Bu yüzden, içinde bulunduğunuz sosyolojik yapıyı anlamak ve ona göre bir iletişim stratejisi geliştirmek gerekir. Böyle bir strateji, başarılı bir iletişim için önemlidir. Kültürel farkları gözetmediğiniz bir iletişimde, karşınızdaki kişilerle bağ kurmanız oldukça zor olacaktır.
10. Samimiyetsizlik
Samimiyet, etkili bir iletişimin temel unsurlarından biridir. Yapmacık ve abartılı bir üslup kullandığınızda, karşınızdaki kişiyle aranızdaki bağ zayıflar. Neticede iletişim soğuk bir hal alır. Samimiyetsizlik, iletişimde karşınızdaki kişiyi rahatsız eden ve güven kaybına yol açan bir unsurdur. İçten ve doğal bir konuşma tarzı, dinleyici üzerinde olumlu bir etki bırakır. Bu sayede iletişimin daha başarılı olmasını sağlar. Bu yüzden, konuşmalarınızda samimiyetin önemini göz ardı etmemeniz gerekir.
11. Bilgi Eksikliği
Konuşma yapacağınız konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak, iletişimde büyük sorunlara yol açar. Dinleyicilerden gelen sorulara cevap verememek ya da yanlış bilgi sunmak, güven kaybına neden olur. Bir konuda yeterli bilgi birikimine sahip olmak, karşınızdaki kişiye kendinizi daha iyi ifade etmenizi sağlar. Ayrıca, sorulara vereceğiniz doğru ve yerinde yanıtlar, dinleyicinin güvenini kazanmanıza yardımcı olur.
12. Hazırlıksızlık
İyi bir iletişim için hazırlık yapmak şarttır. Konuşma yapmadan önce, konu hakkında detaylı araştırmalar yapmak ve bilgi sahibi olmak gerekir. Hazırlıksız yapacağınız bir konuşma, dinleyicilerin ilgisini çabuk kaybetmenize neden olur.
Sonuç
Sonuç olarak, etkili bir iletişim kurmak için dikkat edilmesi gereken birçok faktör vardır. Kötü bir iletişim, yalnızca mesajın karşı tarafa iletilmesini zorlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda yanlış anlaşılmalara ve ilişkilerin zarar görmesine de yol açabilir. Bu yüzden, iletişim becerilerimizi geliştirerek hem bireysel hem de toplumsal anlamda daha sağlıklı ve etkili ilişkiler kurabiliriz. İyi bir iletişim için sürekli olarak kendimizi geliştirmeye ve farkında olmaya özen göstermeliyiz.